Pracownia Badań Praktyk Wiedzo-Twórczych Kultur Lokalnych przy Katedrze Performatyki, utworzona w roku akademickim 2021/22 została pomyślana jako przestrzeń współpracy międzynarodowej, międzyuczelnianej, międzywydziałowej i miejsce spotkań uniwersytetu ze środowiskiem lokalnym, której celem jest prowadzenie badań nad praktykami wiedzo-twórczymi kultur lokalnych w Polsce i na świecie.
Badanie praktyk wiedzo-twórczych kultur lokalnych wypływa z jednej strony z potrzeby skonsolidowania rozproszonych w różnych ośrodkach naukowych dotychczasowych badań nad teatrem i performansami kulturowymi mniejszości językowych. Z drugiej jest próbą odpowiedzi na sygnalizowany w ramach studiów dekolonialnych, feministycznej teorii poznania oraz performatyki kryzys zachodniej epistemologii, oparty na uniwersalistycznym oświeceniowym paradygmacie wiedzy naukowej. Naszą reakcją na ten kryzys ma być inicjowanie i prowadzenie interdyscyplinarnych badań nad praktykami wiedzo-twórczymi, czyli działaniami o charakterze twórczym i poznawczym, takich wspólnot, które poddane zostały w przeszłości i poddawane są współcześnie różnym formom poznawczej anihilacji, podporządkowaniu lub wykluczeniu, w celu przywrócenia ich epistemicznego potencjału. Mowa na przykład o wspólnotach indygennych (jak Ślązacy w Polsce, Łemkowie, Bojkowie, Hucułowie w Polsce i w Ukrainie, Katalończycy w Hiszpanii), wspólnotach przesiedlonych, nomadycznych, mniejszościach etnicznych pochodzących z krajów zagrożonych wojną i ubóstwem oraz miejskich lub ruralnych kolektywach artystycznych, których głównym polem działalności jest lokalnie usytuowana perspektywa poznawcza wykluczonych. Jesteśmy przekonani, że w czasach powszechnego kryzysu uniwersalistycznych modeli poznania, ekstraktywnych polityk globalnego kapitalizmu oraz dominacji postprawdy, alternatywą okaże się powrót do lokalnych performatywnych modeli poznania przez sztukę.
W zakres działań Pracowni wchodzić będzie tworzenie platform i zespołów badawczych zmierzających do inicjowania i podtrzymywania współpracy między uczelnią oraz innymi ośrodkami i jednostkami naukowymi w kraju i zagranicą (między innymi Instytutem Nauk o Kulturze Uniwersytetu Śląskiego, Centrum Studiów Postkolonialno-Posttotalitarnych na Uniwersytecie Wrocławskim, Wydziałem Kultury i Sztuk na Narodowym Uniwersytecie imienia Ivana Franki we Lwowie i Instytutem Teatru w Barcelonie), publikowanie efektów tych badań oraz popularyzację wiedzy o praktykach wiedzo-twórczych kultur lokalnych poprzez organizowanie wykładów gościnnych oraz warsztatów dla słuchaczy studiów pierwszego, drugiego i trzeciego stopnia oraz pozyskiwanie na wyżej wymienione cele grantów badawczych i dydaktycznych.